Help, ik heb een pigmentvlekje! Wat kun je er tegen doen?

Dat je met de jaren steeds meer rimpels krijgt, dat is algemeen bekend. Er is een miljardenindustrie zelfs om rimpels te voorkomen of te vertragen of dat op zijn minst te beloven. Maar waar veel minder over gepraat wordt, is dat je met de jaren niet alleen een nieuw lijntje kunt ontdekken, maar ook een nieuw sproetje. Of een nieuw bruin vlekje. Een pigmentvlekje.

Sproetjes zijn schattig en pigmentvlekjes vaak onschuldig en dan is er helemaal niets mis mee. Tenzij je een plekje hebt die je wel irriteert. Die zo zichtbaar is dat je er niet blij van wordt. In je gezicht bijvoorbeeld. Kun je daar nog wat aan doen? Kun je pigmentvlekjes voorkomen? Hoe ontstaan ze eigenlijk? En wat kun je doen om ze weer weg te krijgen? In deze blog duik ik er dieper in, dus lees vooral verder.

First things first: wat zijn pigmentvlekken eigenlijk? Pigmentvlekken zijn ophopingen van melanine die ontstaan door zonlicht. Je huid maakt melanine aan als bescherming tegen uv-straling. Daar krijgt je huid normaal gesproken een egaal bruin tintje van. Maar soms raakt de melanineproductie uit balans en ontstaat er een pigmentophoping, een bruine vlek. Omdat de zon een heel belangrijke factor is bij het ontstaan van deze pigmentophopingen, zie je pigmentvlekken met name op de delen van je huid die veel zon zien, zoals je gezicht, je handen, je onderarmen en onderbenen.

Wat veroorzaakt dat je melanine-productie uit balans raakt?

1. Het signaal dat je te veel zonlicht hebt gehad. Of zonnebank. Een teveel aan zon bouw je gedurende je hele leven op. Tot je huid er echt genoeg van heeft en dat laat weten door middel van pigmentvlekjes, zonne-uitslag of andere zonschade plekjes, zoals blijvend rode, schilferende plekjes.

2. Als je hormonen uit balans zijn. Dit wist je misschien niet, maar je geslachtshormonen sturen ook de productie van melanine in je huid aan. En dan met name progesteron en oestrogeen. Raken je hormonen uit balans, dan kan er onder invloed van zonlicht zomaar een nieuw plekje ontstaan. Dit komt voor bij zwangerschap (het welbekende zwangerschapsmasker), maar ook bij de overgang. Of bij langdurig gebruik van de anticonceptiepil. Of hormoontherapie. Hormonale pigmentvlekken worden ook wel melasma genoemd. Zijn je hormonen uit balans, dan is het dus extra belangrijk om op te letten met de zon en zonbescherming te gebruiken. 

3. Een ontsteking in je huid kan leiden tot post-inflammatoire hyperpigmentatie. Een wondje of puistje kan niet alleen een littekentje veroorzaken, maar ook een donkere vlek. Die blijft, zelfs als je huid zich weer hersteld heeft. Dit kan ook gebeuren bij een brandwond of eczeem, maar ook bij een heftige peeling of laserbehandeling. 

4. Leeftijd. Helaas wordt je huid steeds dunner en kwetsbaarder met de jaren. En dat betekent dat je huid ook gevoeliger wordt. Dit leidt niet alleen tot rimpels en een slappere huid, maar ook pigmentvlekken. Pigmentvlekken ontstaan vanaf de vruchtbare leeftijd, maar kunnen bij sommige vrouwen wel weer minder worden na de menopauze.

5. Oxidatieve stress. Oftewel vrije radicalen. Vrije radicalen zijn de stofjes in je lichaam die de oxidatie van moleculen veroorzaken. Wat zorgt voor een veroudering van je cellen. Vrije radicalen worden vooral gestimuleerd door zonlicht, maar ook door vervuiling. Dat kan leiden tot een drogere en gevoeliger huid, maar ook tot een doffe huid en pigmentvlekken. Vandaar dat antioxidanten zo belangrijk zijn voor je huid, maar daar kom ik zo op terug.

6. Een vitamine B12-tekort. Vitamine B12 heeft je lichaam nodig voor de regulatie van melanine. Heb je een tekort, dan kan de huid meer melanine aanmaken dan normaal. Dat kan weer leiden tot hyperpigmentatie, oftewel pigmentvlekken op handen en voeten. Een tekort aan vitamine B12 voorkom je door het eten van vlees, vis en zuivel. Eet je liefst vegan of vegetarisch, dan kun je een voedingssupplement gebruiken om een vitamine B12 tekort te voorkomen. Gelukkig zijn deze pigmentvlekken terug te draaien bij voldoende vitamine B12 (bron). Laat wel eerst via de huisarts onderzoeken of je echt een tekort hebt, want te veel vitamine B12 is ook weer niet goed.

7. Genen. Vrouwen hebben negen keer meer kans op pigmentvlekken dan mannen. Ook je huidskleur speelt mee. Heb je een lichtbruine of donkere huid (huidtype 3, 4 of 5), dan is de kans groter op pigmentvlekken dan wanneer je een lichte huid (huidtype 1 of 2) hebt. Het kan ook erfelijk zijn: heeft jouw moeder veel pigmentvlekken, dan heb je 50% kans dat jij ook pigmentvlekken krijgt (bron).

8. Cosmetica. Sommige ingrediënten in je cosmetica-producten kunnen pigmentvlekken veroorzaken, doordat het de buitenste laag van je huid kan beschadigen, zoals parfum of alcohol. Retinol kan je huid gevoeliger maken voor zonlicht, wat overmatige melanineproductie kan veroorzaken. Verder moet je uitkijken met geurstoffen zoals bergamot en lavendel, want de allergenen in deze geurstoffen kunnen pigmentvlekken veroorzaken. Ook kan je huid gevoeliger zijn voor zon direct na gebruik van een exfoliant of peeling. Daarnaast kunnen sommige ingrediënten je hormonen verstoren, zoals bepaalde chemische uv-filters, parabenen en ftalaten. Dit kan ook bijdragen aan hyperpigmentatie, doordat de hormoonverstorende stoffen reageren op de melanocytes (de pigmentproducerende cellen). Maar ook doordat ze huidirritatie en ontstekingen kunnen veroorzaken, die weer bijdragen aan hyperpigmentatie (bron).

Een hoop factoren spelen dus mee met de kans die je loopt om pigmentvlekken te ontwikkelen. Maar alles is terug te voeren op één conclusie: zonlicht is de grote veroorzaker van pigmentvlekken. En dus ook de belangrijkste factor in het voorkomen van pigmentvlekken.

Wat kun je doen om pigmentvlekken te voorkomen en ervoor te zorgen dat bestaande pigmentvlekken niet donkerder worden?

1. Zonbescherming. Een pigmentvlek ontstaat dus altijd in combinatie met uv-stralen. Zowel uv-B als uv-A stralen stimuleren de aanmaak van melanine, dus check of je zonbescherming ook een hoge bescherming heeft tegen uv-A licht. Je kunt het zien aan het symbool hiervoor: een cirkel met daarin de letters UVA. Wist je dat uv-A straling ook door wolken en glas heen gaat? Juist uv-A zorgt voor meer tekenen van huidveroudering, omdat het dieper doordringt in de huid dan uv-B. Dus ook als het bewolkt is, is het goed om zonbescherming te gebruiken.
   
   Maar ook infrarood licht en blauw licht kunnen de productie van melanine stimuleren. De website huidarts.com adviseert een minerale uv-filter te gebruiken bij pigmentvlekken, omdat minerale uv-filters werken tegen een breedspectrum aan licht (bron). Alle Loveli Sun care producten bevatten alleen de minerale uv-filter zinkoxide, die de beste bescherming biedt tegen zowel uv-A en uv-B stralen, maar ook de andere vormen van zichtbaar licht. Bestaande pigmentvlekken bescherm je super makkelijk met de Sun stick No Perfume met SPF 30.

2. Antioxidanten. Zoals hierboven al gezegd zijn antioxidanten de hulptroepen die je nodig hebt om de vrije radicalen te verslaan. De vrije radicalen veroorzaken huidveroudering, ontstekingen en pigmentvlekken. Antioxidanten neutraliseren de vrije radicalen die de melanineproductie stimuleren. Maar antioxidanten doen nog veel meer goeds voor je huid. Ze helpen je huid te beschermen, te herstellen en zonschade tegen te gaan. Antioxidanten zijn daarom heel belangrijk in je voeding, maar ook als ingrediënt in je verzorgingsproducten. De bekendste antioxidanten zijn vitamine E, dat de huid beschermt tegen celschade. Vitamine C beschermt tegen vervuiling, stimuleert de aanmaak van collageen én vermindert pigmentatie doordat het de melanineproductie remt. Ook de antioxidanten carotonoïden, zoals bètacaroteen in wortels, kunnen huidpigmentatie voorkomen, net als polyfenolen in bijvoorbeeld groene thee. Zowel vitamine C als carotenoïde vind je terug in het Loveli Vitamin C serum. Het zit namelijk volop in het algje Haematococcus Pluvialis, maar ook in het acerola extract.

Pigmentvlekken kunnen vanzelf weggaan als je ze goed uit de zon houdt en als ook de oorzaak van de disbalans van je hormonen is opgelost. Bijvoorbeeld na de zwangerschap. Wil je je huid een handje helpen met het oplichten van je pigmentvlekken? Dan kun je dat zo aanpakken:

Tips om pigmentvlekken lichter te maken:

1. Exfolieer je huid met glycolzuur. Met een exfoliant los je dode huidcellen en vuil op, waardoor je huid weer gaat stralen. Maar dat is niet het enige wat een exfoliant met glycolzuur doet. Het helpt ook pigmentvlekjes op te lichten. De Loveli Exfoliant bevat 10% glycolzuur. Gebruik hem 1 à 2 keer per week en heb een beetje geduld. Het kan even duren voordat je resultaat ziet.

2. Behandel je huid met vitamine C en niacinamide. Zoals hierboven al geschreven helpt vitamine C de melanineproductie te remmen en daarmee pigment te verminderen. Vitamine C is alleen super instabiel en reageert op licht en lucht. Daarom is vitamine C in cosmetica nogal een uitdaging, want het verliest al snel haar werking. Vitamine C is wel te stabiliseren, maar daarbij worden de moleculen al snel zo groot, dat het niet meer de diepere huidlagen kan bereiken. Het Loveli Vitamin C serum bevat de perfecte vorm van gestabiliseerde vitamine C, waarbij aangetoond is dat de huid lichter wordt binnen 28 dagen.
   Niacinamide, oftewel vitamine B3, is ook een krachtige antioxidant. Het helpt daarmee vrije radicalen te bestrijden, maar niacinamide kan meer: het helpt de overproductie van melanine te remmen en het voorkomt dat melanine de bovenste huidlaag bereikt en zichtbaar wordt. Zo helpt niacinamide binnen 4 weken de huid lichter en egaler te maken (bron).

3. Voorkom erger met zonbescherming. Zoals hierboven al beschreven is het super belangrijk om je pigmentvlekjes te beschermen tegen zonlicht. Want alleen goed beschermde plekjes maken kans om weer te verdwijnen. Bescherm je huid dus altijd met een SPF. De Loveli Sun stick No Perfume is ideaal om pigmentvlekjes snel aan te stippen.

4. Camoufleer. Wil je je pigmentvlekjes nóg sneller kwijt? Verstop ze dan onder een laagje make up. Een concealer heeft over het algemeen een sterkere dekking dan een foundation. Je kunt ook een zelfbruiner gebruiken om het verschil met de rest van je huid kleiner te maken. Bescherm dan de pigmentvlekjes met vaseline en gebruik de zelfbruiner om de rest van je huid meer kleur te geven. Let op: vergeet je de vaseline, dan kan de zelfbruiner de pigmentvlekjes juist donkerder maken.

Zwaardere maatregelen

Baal je nou echt heel erg van je pigmentvlekken en wil je zwaardere maatregelen? Ga dan naar je huisarts voor een stikstofbehandeling, een medicinale crème of een doorverwijzing naar een dermatoloog. Sowieso is het een goed idee om een afspraak te maken met je huisarts als je een plekje niet vertrouwt. Lasertherapie en chemische peelings kunnen ook een optie zijn, maar zoek daarvoor echt een specialist, want die therapieën kunnen pigmentvlekken juist verergeren.

De natuurlijke aanpak

Wil je het op de natuurlijke manier aanpakken? Dan zijn dit de producten van Loveli die we je adviseren: