Herinner je je de campagne van de Plastic Soup Foundation nog die jaren geleden onze aandacht trok met de campagne Beat the microbead?  Cosmeticaproducenten bleken kleine plastic balletjes in de bodyscrubs en tandpasta’s te doen, die via het afvoerputje in het afvalwater en in het milieu belandden. En via het zeewater weer in kleine vissen. Die daar dood aan gaan of die worden gegeten door grotere vissen die uiteindelijk weer op ons bordje en in ons lichaam terecht komen.

De campagne werd zo’n groot succes dat onder alle druk de grote cosmeticafabrikanten beterschap beloofden en dat de microplastics uit de cosmeticaproducten gehaald zouden worden. En eerlijk gezegd, ik geloofde ze. Ik geloofde dat de plastic deeltjes ondertussen uit alle cosmetica verwijderd waren. Hoe naïef…

Toename microplastic in cosmetica

Deze week was juist in het nieuws dat zelfs 9 van de 10 cosmeticaproducten plastic of microplastic bevatten! Er is dus helemaal geen vermindering is in het gebruik van microplastics in cosmetica. De bekende scrubballetjes zitten misschien niet meer in de bodyscrubs, maar toch zit er nog steeds andere microplastics in tandpasta en bodyscrubs, maar ook in lipstick, face wash, shampoo, douchegel, body oil, nagellak, mascara, lipbalm, foundation, haargel, zonnebrandcrèmes, babyproducten, handzeep en handcrème. Het zit echt in duizenden producten van de tien populairste merken van Europa (1).

En het gaat niet alleen om scrubballetjes, maar ook om glitter! Glitter is namelijk gemaakt van plastic en aluminium.

En hoewel het dus al jaren bekend is, blijft de cosmetica-industrie dus gewoon doorgaan met het gebruik van microplastic in cosmetica. Voornamelijk uit kostenoogpunt. Het is namelijk een super goedkope opvuller. Maar met een heleboel impact voor mens en milieu.

Een paar jaar geleden was het al zo’n hot topic voor de waterbedrijven, dat ze er een symposium voor hadden georganiseerd. Ik was daar gevraagd als spreker om mijn mening over nanodeeltjes en microplastics in cosmetica te geven. Super gaaf dat ik daar mijn verhaal mocht houden. En wat heb ik daar zelf veel geleerd!

Waterbedrijven trekken aan de bel

Dat de waterbedrijven microplastics hebben bestempeld als Contaminants of Emerging Concern (verontreinigingen van groeiende zorg) is natuurlijk met een reden. De waterbedrijven zijn namelijk niet in staat om al deze microplastics uit het afvalwater te zuiveren, waardoor die glitters in jouw douchegel een risico worden voor de natuur én onze gezondheid. Microplastics zijn namelijk terug gevonden in vis die in de supermarkt wordt verkocht. (7)

Besef je dit? Al het plastic dat ooit in het milieu is beland bestaat nog steeds en is nooit afgebroken! Voor de komende eeuwen blijft dit plastic een milieuprobleem vormen. (2)

Heel veel van dat plastic belandt in de de plastic soup in de oceaan. Het goede nieuws: 92% blijkt uit grote stukken plastic te bestaan dat makkelijk opgeruimd kan worden. Microplastics zorgen dan misschien maar voor 8% van het volume van de plastic soep, maar misschien wel voor het grootste deel van het probleem. Microplastics kunnen namelijk niet allemaal uit het water gefilterd worden en blijven daar dus voor eeuwen bestaan. En eenmaal in de zee absorberen deze microplastics giftige stoffen alsof ze magneetjes zijn. Ze worden daarmee nog giftiger en gevaarlijker! (3)

Het risico voor je gezondheid? Zoals voor zoveel gevaren geldt dat er nog veel meer onderzoek nodig is voordat we het risico in beeld hebben. Maar de onderzoeken tonen nu al aan dat microplastic zelfs teruggevonden wordt in ons bloed. 

Waarom zitten die microplastics in je cosmetica?

• Omdat het super goedkope opvullers zijn. In sommige producten zit tot wel 10% van dit plastic opvulmateriaal. (2).
• Omdat glitters zo leuk zijn voor kinderen. En in onze oogschaduw. (4)
• Omdat plastic scrubballetjes zachter en goedkoper zijn dan natuurlijke scrubdeeltjes en je daardoor veel meer van een product mag gebruiken dan van een natuurlijke variant (en meer gebruiken betekent meer kopen). (6)
• Omdat blauwe balletjes in je tandpasta de illusie geven dat je tanden schoner worden.
• Omdat het producten langer houdbaar maakt. (2)
• Omdat het een time-release effect kan hebben voor afgeven van parfum of vitamines

Allemaal redenen waarom de cosmeticafabrikanten niet zitten te springen om hun producten aan te passen. Voor sommige producenten betekent dit namelijk dat ze 90% van hun producten moeten veranderen. (5)

Wat kun jij doen?

Na dit verontrustende verhaal denk je misschien dat het probleem zo groot is, dat jij er geen enkele invloed op kunt hebben. Not true! Als consument heb je namelijk de allergrootste macht: de macht van geld! Stop met het kopen van producten met plastic er in. Dat zien de fabrikanten van deze producten snel genoeg in hun verkoopcijfers. En hun salesrapporten zijn belangrijker voor hun beslissingen dan welke lobbygroep ook.

Wil je weten of de cosmeticaproducten in jouw badkamerkastje helemaal ok zijn? Dat kun je nu zelf checken met de geweldige app Beat the Micro Bead. Je kunt met deze app heel makkelijk de ingrediëntenlijst van bijna ieder product scannen, waarbij de app in een paar seconden analyseert hoeveel microplastics er in dat product zitten. Echt, het is gewoon leuk om te doen, als de uitkomsten niet zo shocking waren. De hair wax van mijn vriend bevatte bijvoorbeeld wel 5 verschillende microplastics. 5 microplastics in 1 product! 

De app Beat the Micro Bead is zo makkelijk dat je hem ook in de winkel kunt gebruiken. Je kunt hem hier downloaden. 

Wat kun je veilig kopen?

Ga op zoek naar het Zero Plastic Inside logo. Merken die dit logo op hun website hebben staan, hebben gegarandeerd geen plastic. Alle producten worden namelijk gecheckt op aanwezigheid van microplastics en de producenten moeten een verklaring ondertekenen.

En we zijn super trots dat Loveli ook het Zero Plastic Inside certificaat heeft! Check de lijst van goede merken hier.

Meer weten? Check hier de bronnen:

(1) NOS-artikel ‘Duizenden cosmeticaproducten bevatten microplastics‘.

(2) Uitgebreide uitleg over plastic in cosmetica: https://issuu.com/faunaflora/docs/microbeads-guidance-document

(3) Hoe microplastics in de zee magneetjes voor gifstoffen worden: http://www.beatthemicrobead.org/faq/

(4) Over glitter en wat PET in voor gezondheidsrisico’s heeft: https://www.independent.co.uk/environment/glitter-ban-environment-microbead-impact-microplastics-scientists-warning-deep-ocean-a8056196.html

(5) Over de cosmetische industrie: http://www.beatthemicrobead.org/the-international-cosmetics-industry-and-plastic-soup/

(6) Super goed Youtube-filmpje met uitleg wat microbeads doen en waarom ze in cosmetica zitten: https://youtu.be/uAiIGd_JqZc

(7) Microplastics in vis, bier en drinkwater: http://www.thelancet.com/journals/lanplh/article/PIIS2542-5196(17)30121-3/fulltext